طوبی حجازی گرچه در قم به دنیا نیامده اما سال‌هاست در این شهر زندگی می‌کند و در دو دوره سوم و چهارم با رای مردم این شهر عضو شورای شهر قم شده است. سابقه فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی‌اش باعث شده پس از بازنشستگی خانه‌نشین نشود و به فعالیت خود در شورای شهر ادامه بدهد.
خانم حجازی لطفا خودتان را معرفی کنید و بگویید چطور وارد فعالیت‌های اجتماعی شدید.
پدرم شغل آزاد داشت اما خیلی مذهبی و سیاسی و فعال بود. ما اهل شهرکرد بودیم اما بعدها به قم مهاجرت کردیم. قبل از انقلاب فضای خانه از سوی پدرم فضای فکر کردن به همه ارتباطات و مسایل خانواده و اجتماع بود. این حساسیت‌ها و ارتباطات به فرزندان منتقل می شد.
در فاصله وقفه یک ساله دیپلم و دانشگاه پدرم ما را به آموزش در حوزه معارف دینی تشویق کرد. در برنامه آموزش قرآن به دختران دریافتم که چطور می‌توانم تاثیر گذار باشم واین‌که با توجه به فاصله سنی کم با دانش آموزان می‌توان آنها را آموزش داد
دو سال بعد با ازدواج با طلبه جوان شهید ظریفیان عازم قم شدم و از همان زمان تاکنون ساکن این شهر هستم.
وقتی انقلاب پیروز شد در شهر قم پس از مدت کوتاهی به مدیریت دبیرستان انتخاب شدم. مدیری که معتقد بودم درس خوب است اما به فکر و پرورش آن در دختران توجه داشتم . بعد جنگ شروع شد و چهل روز بعد همسرم مفقود شد. استاد اخلاق همسرم گفت زمانی را که به همسرتان اختصاص می‌دادید به مردم خدمت کنید.
انقلاب و جنگ دو عامل جدی شکل گیری فعالیت‌های اجتماعی من در قم بود. من کنار آموزش مدرسه در محافل اجتماعی و انجمن اسلامی معلمان فعال شدم و در شورای هماهنگی پیروان رهبری در دوره اصلاحات حضور داشتم. همین‌طور تا زمان بازنشستگی اولین مدیر مدرسه شاهد بودم.
بعد از بازنشستگی و در دور سوم انتخابات شوراها نامزد شدم.
چه مدت قبل از برگزاری انتخابات وارد گود انتخاباتی شدید؟
حدود چهار یا پنج ماه قبل از انتخابات به من پیشنهاد حضور دادند در شورای هماهنگی امام و رهبری هم پیشنهاد شد و پذیرفتم . ستاد یک ماه قبل از انتخابات فعال شد. آن زمان اعلام کردم که در مباحث سیاسی با همه اصوگرایان (البته اصول گرایان در آن سالها)، کنار می آیم اما با اصلاح طلبان نه . اما ما قرار بود کار شورایی برای شهر بکنیم . هفته‌ای دو تا سه شب جلسه داشتیم . در شورای هماهنگی از بین افراد مصاحبه شده ۹ نفر منتخب شدند.
بعد از تعیین فهرست هر فرد خودش باید برای تبلیغات هزینه می کرد. شورا در آن دوره نه نفره بود هر نفر ۵۰۰ هزار تومان خرج کردیم . در این دوره تنها یک سخنرانی برای تعدادی از معلمان انجام دادم و ستادی نداشتم.
در این انتخابات با ۶۵ هزار رای، نفر دوم شورای شهر شدم.
ستاد انتخاباتی شورای هماهنگی برای شما چه کار تبلیغاتی کردند؟
آقایان سخنرانی می کردند. حسن سابقه من در خدمت رسانی و وسواس به بیت لامال برای ستاد مهم بود. اگر دین من سیاست را پوشش ندهد خسرالدنیا و الاخره می شوم. اگر فکر سیاسی من بر دیانت من غلبه کنه سیاسی‌کار می‌شوم.
در دوره سوم افراد لیست بسیار معتقد بودند هر دو جناح اصولگرا و قضاوت هم نمی کردند.
فضای قم برای فعالیت شورای شهر و حمایت‌شان از افراد چطور است.
مردم هنوز هم مرا قمی نمی‌دانند. ترکیب جمعیتی قم عبارت است از قمی‌ها، مهاجرین و روحانیت که در راس آنها مجتهدین و علما و پس از آن طلاب هستند. جمعیت بسیار تاثیر گذار شهر قم روحانیت هستند. این قشر در شهر عمده کار فرهنگی را بر عهده دارند و دلسوزند و بسیار در جریان های انتخاباتی تاثیرگذارند. طلاب نگاه نقادانه ای دارند. در لیست شورای هماهنگی ترکیب متنوعی از اقوام اعم از ترک و لر و فارس بودند و دو نفر فقط پسوند قمی‌داشتند. اما در نهایت مردم به کسی که برای شهر مایه می گذارد رای می‌دهند.
شورای شهر می‌تواند تاثیری بر زندگی عمومی مردم داشته باشد؟
من در دوره دوم مشاور شورای شهر بودم. مصوبه راه‌اندازی بوستان بانوان در دوره دوم گرفته شده بود اما اجرایی نشد. در شورای سوم هنوز شهرداری برای خود رسالت فرهنگی قایل نبود. در همین دوره پنج سال مسئول کمیسیون فرهنگی بودم و راه اندازی بوستان باتوان در دوره چهارم اتفاق افتاد.
در شورای سوم اساسنامه سازمان فرهنگی شهرداری تنظیم شد و با پی گیری شورا به سرانجام رسید.
در دوره چهارم یک سال مسئول کمیسیون فرهنگی و پس از آن تا کنون مسئول کمیسیون اجتماعی شورای شهر بوده‌ام. تلاش زیادی برای ایجاد نگاه فرهنگی در شهرداری شده اما بدنه شهرداری همچنان مقاومت می‌کند. در شهرداری قم مشکلات زیادی داریم اما من معتقدم باز هم می شود خوب کار کرد. کار متولی مسائل شهری این است که اولویت بندی کند.
چقدر حضور زنان را در مدیریت به خصوص مدیریت شهری موثر می‌دانید.
حضور زنان در شورا مهم است. زنان جزئیات و ملاحظات توسعه شهری را از منظر زنان و کودکان در نظر می گیرند و در تصمیم گیری‌های کلان شهری این ملاحظات را اعمال می‌کنند. دقت مردان در بارگذاری و اجرا و پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها متمرکز است و زنان در وجوه اجتماعی و فرهنگی پروژه تمرکز دارند. مثلا این موضوع مطرح است که تجاری سازی در قم به حالت اشباع رسیده یا نه؟ تبعات این شکل توسعه در روابط اجتماعی و فزهنگی و سبک زندگی مردم چیست؟ شناسایی نقاط کور دربوستان بانوان و برنامه ریزی برای آن هم از کارهایی است که زنان با نگاه خاص خودشان می‌توانند به آن بپردازند.
در شورا ها اگر زنان بر حوزه عقلانیت تکیه کنند و نه احساسات اثر گذار خواهند بود.
اسلام بر مشارکت زنان تاکید کرده و حدود را هم تعیین کرده و من با علم به این موارد وارد فعالیت شورایی شدم. اعضای خانم در برخی مواقع دچار مشکلات جدی شدند و دلایل حضور زنان در لیست‌های انتخاباتی مبتنی بر این نگاه است که ببینید ما به حضور زنان اهمیت می‌دهیم در حالی که به نظر من هنوز تعریفی برای نقش زنان در شوراها ارائه نشده است.
برای حضور در شورا شاخصه هایی لازم است :
· آاشنایی با اهداف – ساختار و وظایف شورا
· اطمینان فرد از تاثیر گذاری
· نقش آفرینی
· شناخت از توانمندی‌های خود
· توجه به بلوغ فکری و هوش اجتماعی
· احترام به کار شورایی و اجتناب از اظهار نظرهای شخصی پس از تصویب پیشنهادها
با چه دردسرهایی در کار شورای شهر روبه‌رو بوده‌اید؟
در شورای چهارم با مصوبه مجلس تعداد اعضای شورا به ۲۱ نفر افزایش یافت. طبیعتا افزایش تعداد اعضا امر قانونگذاری را در شورا پیچیده‌تر کرد. بسیاری از اعضا با وظایف شورا آشنا نیستند و پیشنهاد می‌کنم حداقل سه ماه کارگاه آموزشی برای منتخبین و یا کاندیدا ها گذاشته شود و اصول پارلمانتاریسم آموزش داده شود. بعضی‌ها خود باوری‌های کاذب داریم و تصور می کنیم از عهده هر کاری بر می‌آییم.
شورا ها در بستری سیاسی شکل گرفته اند در حالی که این صحیح نیست. همین طور بعضا شورای شهر به محلی برای اشتغال مبدل شده‌اند.
خود شما برای زنان شهر قم چه فعالیتی کردید؟
از جمله فعالیت های من در حوزه زنان یکی پی گیری تعطیل کاری و جمعه کاری زنان شاغل در شهرداری بوده است.
برای تاسیس بوستان بانوان و تامین امکانات برای آن تلاش کرده‌ام. برای انتخاب شهردار مطلوب تاثیرگذار بوده‌ام.
در مورد زنان سرپرست خانوار و بد سرپرست و اشتغال آنها فعالیت‌هایی داشته‌ایم. هین طور پیگیر حذف مالیات از آرایشگاه‌های زنانه با مکان اجاره‌ای بوده‌ایم.